WMF Perfection 680 Tam Otomatik Kahve Makinesi ile her sabah taze kahvenin keyfiyle adına yakışır eşsiz bir kahve deneyimi sizi bekliyor. Sezgisel ve dokunmatik arayüzüyle tüm duyularınıza hitap eden yenilikçi cihazlar, kolay kullanımı ve sessiz çalışma özelliğiyle fark yaratıyor. 

İstanbul ve Ankara’da başta olmak üzere ülke genelinde sahte içkiden kaynaklanan ölümler artıyor. Onlarca kişi yoğun bakımda, bir kısmı da entübe… ‘Sahte İçki’ denilen metanol zehirlenmesi hakkında bilinmesi gerekenler…

Prof. Dr. Mevlüt Sait Keleş

Tıbbi Biyokimya Uzmanı

Halk arasında ‘sahte içki’ denilen metanol zehirlenmesinde ilk aşamada normal alkol zehirlenmesine benzeyen belirtiler görülür. Bir saatten sonra belirtiler değişmeye başlar. Alkol yüzde 100’e yakın emilir ve kanda çözünerek bütün organlara taşınır.

Metanol zehirlenmesi çok hızlı oluşur

“Metanol içki yapımında kullanılan etanole göre biraz daha ucuz ve üretimi kolay olduğu için, evde veya merdiven altı diye tabir edilen yerlerde üretimde kullanılır. Sahte içki diye halk arasında tabir edilen metanol zehirlenmesinde en önemli özellik, metanolün vücuda girdikten sonra dönüştüğü maddeler. Asıl zehir olan onlar ve çok hızlı bir şekilde dönüşüm gerçekleşir. Öncelikli olarak formaldehit denilen maddeye sonrasında formik asit adı verilen başka bir maddeye dönüşür. Formaldehit maddeyi patolojik inceleme yapmak için, dokuları sabitleştirmek için kullanılır. Yani bir diğer ifadeyle onları parçalamak için kullanılır.

İlk başta normal alkol zehirlenmesine benzer

Metanol zehirlenmesi tablosu ilk aşamada normal içkiyi alan kişilerde görülen belirtilere benzer. Bulantı, kusma, şuur bulanıklığı, konuşmada peltekleşme gibi durumlar meydana gelebilir. İlerleyen zamanda belirtiler değişir. Bir saatten sonra alkol ağızdan ama en çok mide ve bağırsağın üst kısmında yüzde 100’e yakın emilir. Dolayısıyla hemen hepsi etki eder.  Kandaki miktarı burada çok önemli. Çünkü alkolün kanda taşınması için başka herhangi bir maddeye bağlanmasına gerek yok. Direkt suda çözünür yani kanda çözünür ve bütün organlara taşınır.

Zehirlenme durumunda ne yapılmalı?

Metanol zehirlenmesinde hızlı müdahalenin hayati öneme sahiptir. Eğer bir saat kadar zaman geçmemiş ise hızlı şekilde kusmalıdır. Ama 1 saati geçirmişse kusmanın bir faydası olmayacaktır. Çok faydalı olmamakla birlikte su içmeli. En azından kandaki düzeyi düşmüş, konsantrasyonu azaltmış olur.

Sweaty Betty, şıklık, hareket özgürlüğü ve konforu bir araya getiren tasarımlarıyla günlük yaşamdan spora kadar her anınıza eşlik ederken, “BettyInTown” mottosuyla Türkiye’de kadınların enerjisine eşlik ediyor.

La Roche-Posay koyu leke karşıtı uzman protokolü, MELA B3 Serum ve Anthleios UVMUNE 400 Anti Dark Spots Fluid SPPF50+ Güneş Kremi’nden oluşuyor. UV filtresi Mexoryl 400 ve Melasyl molekülünü bir araya getirerek inatçı koyu lekelere karşı etkili çözüm sunuyor.

Elazığ’da Milli Eğitim Bakanlığı ve Tarım ve Orman Bakanlığı işbirliğinde yürütülen okullarda gıda güvenilirliği eğitimleri tüm hızıyla devam ediyor. Bu kapsamda, Barbaros Hayrettin Paşa Ortaokulu öğrencileri de gıda israfı, gıda kaybı ve su verimliliği konularında önemli bilgiler edindi.

Gıda ve Yem Şube Müdürlüğü’nün teknik personeli tarafından verilen eğitimlerde, öğrencilere gıdanın önemi, israfın nedenleri ve sonuçları, suyun verimli kullanımı gibi konularda detaylı bilgiler aktarıldı. Öğrenciler, interaktif bir şekilde derse katılarak merak ettikleri sorulara yanıt buldu.

Eğitim programının sonunda öğrencilerden “Sende Söz Ver” sloganıyla söz alınırken, “Gıdanı Koru Sofrana Sahip Çık” temalı bileklikler hediye edildi. Bu etkinlikle öğrencilerin gıda güvenilirliği konusunda bilinçlenmesi ve farkındalıklarının artırılması hedeflendi.

Elazığ İl Tarım ve Orman Müdürlüğü yetkilileri, gıda güvenilirliği eğitimlerinin önemine dikkat çekerek, bu tür etkinliklerin devam edeceğini belirtti. Amaç, öğrencilerin küçük yaşlardan itibaren gıda ve su kaynaklarının korunması konusunda bilinçlenmesini sağlamak ve bu sayede daha sürdürülebilir bir geleceğe katkıda bulunmak.

Bu tür eğitimler, geleceğin tüketicileri olacak çocukların bilinçlenmesi açısından büyük önem taşıyor. Gıda israfının azaltılması, su kaynaklarının korunması ve sağlıklı beslenme alışkanlıklarının kazandırılması gibi konularda yapılan çalışmalar, toplumun genel sağlığı ve refahı için önemli adımlar olarak değerlendiriliyor.

Karaciğer ve çevresinde iyi huylu tümörler olduğu gibi kist ile karıştırılabilen, takip sırasında kansere dönüşebilecek tablolar da olabilir. Tablonun saptanması, gerekli tedavi protokolün çıkarılması ve yürütülmesi uzmanlık gerektirir. Aksi olduğunda gereksiz karaciğer nakli ya da operasyonların gerçekleşmesi gündeme gelebilir.

Prof. Dr. Koray Acarlı

Genel Cerrahi Uzmanı

Metabolizmanın merkez üssü karaciğer; sağlığın güvencesi olarak kabul edilebilir. Hormon düzenlemesi, protein sentezi ve kanın detoksifikasyonu (zararlı maddelerin parçalanıp, vücut dışına atılacak şekilde dönüştürülmesi) gibi önemli işlevlerin önemli aktörüdür. Sinsi ilerleyen hastalıkların merkezi olarak da bilinir; tesadüfen yapılan check up ya da farklı şikayetler incelenirken istenmeyen tablolar fark edilebilir.

Karın için organların kan filtresi

Karaciğerin sadece kendine ait sorunları yoktur; karındaki tüm organların kanının içinden geçtiği bir filtredir. Bu nedenle karın içi organlarındaki kanser yayılmasının ilk görüldüğü yerlerden biridir.

Karaciğer sağlığını bozan en önemli faktörlerden biri yağlanmadır. Karaciğer, pankreas, safra yolları cerrahisi, tümörler, nakil dışında cerrahi tedavi işlemleridir. Karaciğer nakil sebebi Siroz’dur. Diğerler vakalarda eğer hastanın karaciğeri normal ya da bir kısmı çıkarılabilecek durumda ise ameliyat yapılabilir.

Uzmanlık gerektiren süreç

Karaciğer ve çevresinde iyi huylu tümörler olduğu gibi kist ile karıştırılabilen, beklendiğinde kansere dönüşebilecek tablolar vardır. Tablonun saptanması, gerekli tedavi protokolün çıkarılması ve yürütülmesi uzmanlık gerektirir. Aksi olduğunda gereksiz karaciğer nakli ya da farklı operasyonların gerçekleştirilmesi gündeme gelebilir.

Kistler içi sıvı dolu boşluklardır. Her organda olabilir. Sıklıkla çoklu organda kistlerle görülebilen bazı hastalıklar var. Polikistik tablo, böbrek, karaciğer ve pankreasta görülebilir. Hepsinde birden de görülebilir. Bazen o kadar yoğun olabilir ki sağlam doku görülemez. Burada önemli olan nokta; hastanın karaciğeri normal çalışıyor mu? Çalışmıyorsa nakil şarttır. Eğer karaciğer sağlıklıysa kistler genellikle zararsız kabul edilebilir. Uzun vadede kansere dönüşebileceği öngörülerek takip gerekir. Riskli dokuların, ağrı yapan kistlerin çıkarılması gündeme gelebilir. Tablo basit ultrasonla görülebilir. Tek bir yöntemle sonuç elde edilemez. Kist iyi mi-kötü mü, kötüye dönme ihtimali var mı-yok mu? Bazen soruların cevabını alabilmek için MR, ultrason, bazı vakalarda damar içine ilaç verilmesi gerekebilir. Filmde görülür ancak uzman sonuç çıkarır, tedavi protokolünü oluşturur. Aksi takdirde gereksiz ameliyatlar yapılabilir. Burada yapay zekâdan yararlanmak söz konusu olabilir.

Vücudun fabrikası karaciğer

Sistem bir kere içten tutuşmaya başladıysa gizlice yanabilir. Bu ancak tekrarlayan tahlillerle tespit edilebilir. Vücudun fabrikası olarak tanımlanan karaciğer tablosu, yüzde 80-90 kronik hastalıkla bozulabilir. Örneğin; yağlanma karaciğer kanseri nedenidir. Takip bu süreçte önemlidir.

Karaciğer yağlanması tablosu takibi

Günümüzde karaciğer yağlanması çok sık rastlanan bir tablo haline geldi. Tablo yağlanmaya bağlı geliştiyse bazı karaciğer değerleri farklılık gösterebilir. Bazen de kişinin karaciğer yağlanması, enzim değerlerinin yükselmesi olsa bile belirti vermeyebilir. Genellikle bu tür tablolar fiziksel aktive ve Akdeniz usulü beslenme, hayvansal gıdalardan uzak durma önerisiyle takibe alınır.

Yağlanma sonucu karaciğer bozulmaya başladığında genellikle kandaki albümin seviyesi, sarılık maddesinin başka neden olmaksızın yükselmesi, kanın pıhtılaşmasının bozulması laboratuvar tetkiklerinde görülebilir.

Isparta’da fırın denetimleri, İl Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından yoğun bir şekilde sürdürülüyor. İl Müdürü Mehmet Tuğrul, teknik personellerle birlikte fırınları denetleyerek, mevzuata uygunluklarını kontrol etti.

Son zamanlarda çıkan olumsuz haberler nedeniyle sıklaştırılan denetimlerde, fırınların fiziki ortamları, asgari teknik ve hijyenik şartlara uygunlukları ve ekmek gramajı kontrolü yapıldı. İl Müdürü Tuğrul ve teknik personeller, işletme sahibi ve çalışanları; gıda güvenliği, personel hijyeni ve alınması gereken genel korunma önlemleri konusunda bilgilendirdi.

Denetimlerde uygunsuzluk tespit edilen işletmelere idari yaptırım uygulandı ve eksikliklerin giderilmesi için süre verildi. Süre sonunda işletmeler tekrar denetlenerek gerekli kontroller yapılıyor.

Ayrıca, Alo 174 Gıda Hattı’na yapılan şikayet bildirimleri de hızlı bir şekilde değerlendiriliyor. Şikayetler doğrultusunda denetimler gerçekleştiriliyor, gerektiğinde numune alınıyor ve yapılan işlemlerin sonuçları hakkında başvuru sahipleri bilgilendiriliyor.

Antalya Büyükşehir Belediyesi’nin 2019 yılında başlattığı Halk Et Projesi, vatandaşların büyük beğenisini topluyor. Açıldığı ilk günden itibaren Antalyalıların yoğun ilgi gösterdiği Halk Et, satış mağazaları ve mobil tır ile vatandaşları uygun fiyatlı, sağlıklı ve kaliteli etle buluşturuyor. Yerel üreticilerden alınarak ANET’in kendi mezbahasında kesilerek, veteriner gözetiminde işlenen etler hijyenik, modern bir ortamda güvenle tüketiciye ulaştırılıyor.  

HAFTANIN 7 GÜNÜ İLÇELERDE

ANET Halk Et Satış Mağazaları’nda vatandaşlar uygun fiyatlı kaliteli et alma imkanı bulurken, Halk Et Mobil Satış Tırı ile bu hizmet Antalya’nın ilçelerinde yaşayan vatandaşların ayağına hizmeti götürülüyor. Halk Et Mobil Satı Tırı, pazartesi günü Kemer, salı günü Elmalı, çarşamba Korkuteli, perşembe Demre, cuma Kumluca, cumartesi Finike ve pazar günleri de Kaş ilçesinde vatandaşlara hizmet veriyor. Haftanın 7 günü kesintisiz hizmet veren Halk Et Mobil Satış Tırı gittiği her ilçede yoğun ilgi görüyor.

19 İLÇEMİZLE HALK ET’İ BULUŞTURACAĞIZ

Kemer ilçesinde Halk Et Mobil Tır’ında çalışmaları yerinde inceleyen ANET A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Nuri Cengiz, Halk Et Mobil Tırı uygulamasının yeni mobil araçlarla hizmet ağının genişletileceği müjdesini verdi. Nuri Cengiz,  “2019 yılında başlatılan projemiz kesintisiz bir şekilde devam ediyor. Muhittin Başkanımızın en önemli sosyal projelerinden biri olan Halk Et Mobil Satış Tırımız haftanın yedi günü 7 ilçemizde hizmet veriyor. Vatandaşlarımız mobil satış tarımızdan çok memnun. Dört sabit mağazamızın yanında, yeni mobil araçlar takviye yaparak Halk Et’i Antalya’mızın 19 ilçesine ulaştıracağız” dedi.

ÖNCELİĞİMİZ HALKIMIZ

Halk Et projesine ilişkin yapılan çalışmaları aktaran Nuri Cengiz, “Halkımıza sağlıklı ve kaliteli etle buluştururken, diğer taraftan da üreticimizi desteklemek amacıyla yerel işletmelerden temin ettiğimiz hayvanların etlerini vatandaşımıza sunuyoruz. Hem yerelden kalkınmayı destekliyoruz hem de halk sağlığını önceliyoruz. Daha çok yaygınlaşacak mobil hizmetlerimizle de halkımızı kaliteli eti uygun fiyatla buluşturmaya devam edeceğiz” diye konuştu.

ÇOK MEMNUNUZ  

Kemer’de Halk Et Mobil Satış Tırında alışveriş yapan emekli Hidayet Bayramayar “Büyükşehir Belediyemizin et tırı uygulamasından çok memnunum. Öncelikle her çeşit etin bulunması ve uygun fiyatlı olmasından dolayı tercih ediyorum. Çok güzel bir uygulama diğer illerde de uygulanabilir. Sosyal demokrat olan her belediyenin uygulaması gereken bir çalışma. İnsanlar gerçekten çok zor durumda” diyerek memnuniyetini dile getirdi.

ÜRÜN ÇEŞİTLİLİĞİ SON DERECE İYİ

Halk Et Mobil Mağazası’ndan her zaman et aldığını aktaran Hasan Ünlüdere ise şöyle konuştu: “Halk Et projesini çok beğeniyorum. Bizim gibi ekonomik yönden sıkıntılı olan vatandaşlarımız için çok iyi bir fırsat. Ürün çeşitliliği son derece iyi. Bir kasapta olması gereken her şeyi bulabiliyoruz. Hem kalite hem fiyat olarak bence büyük bir hizmet. Güvenilir bir şekilde ürünlerini alıyoruz. Başkanımızı projesinden dolayı tebrik ediyorum.”

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, 10 Şubat Dünya Bakliyat Günü’nü yaptığı görüntülü basın açıklamasıyla değerlendirdi.

“Türk mutfağının vazgeçilmezleri arasında yer alan baklagiller protein, vitamin, mineral ve lif yönünden zengin bir ürün grubu olması nedeniyle önemi her geçen yıl daha da artan vazgeçilmez ürünlerimizdir” vurgusu yapan Bayraktar, açıklamasını şöyle sürdürdü;

“Ülkemizde yetiştirilen 7 çeşit yemeklik baklagil arasında en fazla üretilenler nohut, kuru fasulye ve mercimek olup baklagillerin her biri ayrı besin değerlerine sahiptir.

Fastfood ve hazır gıda tüketiminin arttığı son yıllarda doktorlar ve diyetisyenler tarafından da baklagiller sıklıkla öneriliyor. Ayrıca baklagiller, topraktaki organik madde birikimine yardımcı olmaları ve toprak yapısını düzeltmeleri nedeniyle ekim nöbetinde sıklıkla tercih ediliyor. Bu durum baklagillerin tarımsal üretimdeki önemini artırıyor.

Bu doğrultuda Birleşmiş Milletler tarafından 2016 yılı ‘Uluslararası Bakliyat Yılı’ olarak ilan edildi ve takip eden süreçte her yıl 10 Şubat gününün ‘Dünya Bakliyat Günü’ olması kararlaştırıldı.”

“1990’dan bu yana baklagil ekim alanı yüzde 56,6, üretimi ise yüzde 33,2 oranında düştü”

“Ülkemizde baklagil üretimi ülke geneline yayılmış olsa da Güneydoğu Anadolu Bölgesi, İç Anadolu Bölgesi ve Marmara Bölgesi’nin güneyinde yoğunlaşıyor. Genel olarak, kırmızı mercimek Güneydoğu’da, yeşil mercimek İç Anadolu’da, bakla Ege ve Güney Marmara’da, nohut ve kuru fasulye ise birçok bölgemizde yetiştiriliyor.

Toplam yemeklik baklagil üretiminin, yüzde 42,7’sini nohut, yüzde 30,1’ini kırmızı mercimek, yüzde 20,7’sini kuru fasulye, yüzde 5,3’ünü yeşil mercimek oluşturuyor. Geri kalan yüzde 1,1’ini ise diğer bakliyatlar oluşturuyor.

Ülkemizde 1990 yılında toplam 20,3 milyon dekar olan baklagil ekim alanı bugüne geldiğimizde 8,7 milyon dekara geriledi. Yani ekim alanlarımızda yüzde 56,6 oranında azalma yaşandı. Aynı şekilde üretimde de yüzde 33,2 oranında bir gerileme gerçekleşti.”

“Baklagillerde üretim tüketimi karşılamıyor”

“2016 yılının Uluslararası bakliyat yılı ilan edilmesinin ardından 2016 yılı ile 2024 yılları arasında yapılan çalışmalar ve üreticilerimizin çabasıyla bakliyat üretimimiz yüzde 24,5 oranında artarak toplam 1 milyon 345 bin tona çıktı. Bu artışa rağmen nohut dışında en çok ürettiğimiz baklagillerde arz açığımız devam ediyor. İstatistikler yeşil mercimekte yüzde 39,8, kırmızı mercimekte yüzde 14,1, kuru fasulyede ise yüzde 8,6 oranında açığımız olduğunu gösteriyor.”

“Baklagilde ithalatçı olmamız kabul edilemez”

“Son 10 yılda kuru fasulye, nohut ve mercimekte ithalat miktarı 379 bin 869 tondan yüzde 55 oranında artarak 587 bin 500 tona çıktı. İthalat değeri ise yüzde 28 oranında artarak 321 milyon dolardan 412 milyon 200 bin dolara yükseldi. Böylelikle son on yılda toplamda 5 milyon 44 bin ton ithalata karşılık 3 milyar 629 milyon dolar para ödedik.

En önemli protein kaynaklarından baklagilde ithalatçı olmamız kabul edilemez. İnsanımızın protein ihtiyacının karşılamasında önemli bir yere sahip olan baklagillerin üretimini artırmak zorundayız. Halkımızın sağlıklı beslenmesi için temel gıda ürünlerinde üretim artırılmalı, ithalattan vazgeçilmelidir.

Son yaptığımız çalışmada baklagillerde üretici ile tüketici arasındaki makasın çok açık olduğu görülüyor. Üreticide 23 lira olan kırmızı mercimek markette 60 liraya, 31 buçuk lira olan nohut 89 liraya, 33 lira olan kuru fasulye 98 liraya, 29 lira olan yeşil mercimek 72 liraya satılıyor.

Kırmızı et fiyatlarının yüksekliği ve tüketicinin alım gücünün düştüğü günümüzde protein ihtiyacının yeterince karşılanması bakımından üreticilerimizde ucuz olan bu ürünleri tüketicilerimizin pahalı yemesinin izahı yoktur.”

“Marketlerde tavan fiyat uygulanmalıdır”

“Bu gibi temel gıda ürünlerinde marketlerde tavan fiyat uygulanmalıdır.

Baklagil üretimini artırmaya yönelik teşvikler artırılmalı, üretici ile tüketici arasındaki fiyat farkı makul seviyelere çekilmelidir.

Hasat dönemine yakın ithalat yapılarak piyasa dengesi bozulmamalıdır.

Üreticilerimizin memnun olacağı bir fiyat politikası oluşturulmalıdır.

Üreticilerimizin üretimini sürdürebilmesi için yetkililerin bu sorunları görmezden gelmemesi ve yerli üretimi destekleyici politikalar geliştirmesi gerekiyor.

Bu vesile ile Dünya Bakliyat Günü’nü kutluyor, emeğiyle bakliyat üretimimize değer katan çiftçilerimize teşekkür ediyorum.”