Şanlıurfalı dört çiftçinin, devletten aldıkları destekten yüzde 4 oranında vergi kesildi. Şanlıurfa Vergi Mahkemesi çiftçilerin yaptığı itirazı reddetti.
Çiftçiler Danıştay’a başvurdu. Danıştay Üçüncü Dairesi, Şanlıurfalı dört çiftçinin açtığı davayı kabul etti.
Çiftçiler, 2019 yılı için mazot ve gübre desteği kapsamında yapılan ödemeler üzerinden yüzde 4 oranında alınan gelir (stopaj) vergisinin kaldırılması ve yapılan kesintinin iadesine hükmedilmesini istedi.
Danıştay Üçüncü Dairesi tarafından yapılan incelemede, “Çiftçilere tarım arazisi büyüklüğü dikkate alınarak, alan bazlı olarak yapılan mazot ve gübre desteği ödemesinin doğrudan gelir desteği mahiyetinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Bu durumda, çiftçilere yapılan doğrudan gelir desteği ödemeleri üzerinden tahakkuk eden ve ödenen gelir (stopaj) vergisinde hukuka uyarlık yoktur. Bu nedenle vergi mahkemesi kararının bozulması gerekmiştir” değerlendirmesi yapıldı.
“KANUN YARARINA BOZULMASINA OYBİRLİĞİYLE…”
Kararda şu ifadelere yer verildi:
- Kanun yararına temyiz isteminin kabulüne,
- Şanlıurfa Vergi Mahkemesi’nin kararının hükmün sonuçlarına etkili olmamak üzere KANUN YARARINA BOZULMASINA OYBİRLİĞİYLE karar verildi.
“TÜM ÇİFTÇİLERİMİZİ SEVİNDİRECEK DOĞRU BİR KARARDIR”
Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Mutlu Doğru:
- Çiftçilere verilen desteklerden alınan vergilerin tamamının kaldırılması için uzun süredir uğraşıyorduk. Danıştay çok doğru bir karar verdi.
- Aslında bu başvuruyu biz de Tarım Bakanlığı’na yapmıştık. Çünkü bu devletin çifçiye verdiği bir hibe desteği… Özellikle alan bazlı desteklerden bu gelir vergisi kesintisinin kaldırılmasını istemiştik.
- Tabi Tarım Bakanlığı da bunu Maliye Bakanlığı’na sormuştu. Maliye Bakanlığı itiraz etti. Devletin verdiği her türlü gelirden stopaj kesintisi alınır, dedi.
- Ayrıca bu konuda şöyle bir adaletsizlik de yaşanıyor. Deftere tabi olan çiftçiler vergi kesintisini gider olarak gösteriyor ve ödeyeceği vergiden düşüyor. Büyük çiftçiler bunu yaparken küçük çiftçiler vergiyi gider olarak düşemediği için mağdur oluyor. Danıştay’ın aldığı karar bu adaletsizliği, eşitsizliği önlemiş olacaktır.
- Bu karardan sonra bir kolaylık da sağlanmalıdır. Türkiye’de çalışanların yüzde 17’si çiftçi… Çok büyük bir kitle… Zaten Danıştay’ın kararı emsal karar olacaktır. Mahkemeler bu yönde karar verecektir. Herkesin gidip tek tek başvurması büyük zorluk olur. Bunun yerine “çiftçilerimiz verilen desteklerde gelir vergisinden muaftır” şeklinde bir düzenleme çıkarılırsa bütün çiftçilerimiz rahatlayacak, sevinecektir.
- Bu kararı verenlere teşekkür ediyoruz çiftçilerimiz adına, doğru bir karardır.
“ÇİFTÇİNİN HER YIL 1 MİLYAR LİRASI KANUNA AYKIRI OLARAK KESİLİYOR”
Çiftçilerin avukatı Feridun Kurt
- Çiftçiler adına davayı takip eden ve tüm Türkiye’de çiftçilerden haksız bir şekilde yapılan kesintinin iadesi için hukuki süreç işleten Avukat Feridun Kurt desteklerden yapılan kesinti hakkında şunları söyledi:
- “Ülkemizin üretim damarlarında en önemli kesim olan çiftçilerimiz üretim yaparken bir yandan ödüllendirilirler bir yandan da cezalandırılmaktadır . Çiftçilerin üretimiyle birlikte ülkemizde ithalat engellendiği için hem büyük bir cari açık kapanmakta hem de üretim nedeniyle devlete milyarlarca lira vergi geliri oluşturmaktadır.
- Çiftçilerin üretime yaptığı katkı nedeniyle de tüm dünyada olduğu gibi çiftçilerin piyasa rekabetinde zarar etmemesi için devletler tarafından sübvanse edilmektedir.
- Ülkemizde de çiftçilerin üretim yapması için tarım kanuna göre yıllık 22 milyar tarımsal destek ödemeleri yapılmaktadır. Ancak ne yazık ki Maliye Bakanlığı yetkilileri destek ödemelerinden kanuna aykırı bir şekilde yıllık yaklaşık 1 milyar lira vergi kesintisi yapmaya çalışmaktadır.
- Maliye Bakanlığı bir cebinden verdiği parayı, çiftçinin cebinden hukuka aykırı bir şekilde almaya çalışmaktadır. Bürokrasinin akıl tutulması yaşadığını düşünüyoruz. İlk derece mahkemelerinde bu konuda binlerce dava var çiftçilerin lehine sonuçlanan… Aleyhe sonuçlanan bir kaç dava için Danıştay’a yaptığımız başvuru neticesinde çiftçilerden kanuna aykırı haksız kesinti yapıldığı da tekrarlanmıştır.”
2 MİLYARLIK KARAR
Türkiye’nin 2021 yılı Gayri Safi Milli Hasılasının (GSMH) 5.6 trilyon TL. Yasaya göre bu yıl çiftçiye verilmesi gereken doğrudan destek en az 56 milyar TL.
Bu kanun 2007 yılında hayata geçti. 2007’den 2021’i de dahil ettiğimizde çiftçiye verilmesi gereken en az 376 milyar TL. 2021dahil çiftçiye verilen ise 165 milyar TL. Aradaki ödenmeyen fark 211 milyar TL.
Çiftçi yasal olarak alması gereken parayı alamadığı gibi bir de bundan yüzde 4 oranında vergi kesiliyor.
Çiftçiye verilecek doğrudan destek miktarı 2021 yılında 22 milyar TL olarak planlandı. 2020 yılında da rakam aynıydı.
Kaba bir hesapla, devletin 2007 yılından bu yana çiftçiye verdiği 195 milyar TL destek için, yüzde 4 yani yaklaşık 8 milyar vergi tahukkuk etti. Geçtiğimiz yıl tahakkuk eden rakam yaklaşık 1 milyar lira oldu, 2021’de de 1 milyar olacak.
Bu rakam kanuni zorunluluk yerine getirildiği ve milli gelirin yüzde 1’i yani 56 milyar lira çiftçilere destek olarak verildiği takdirde 2 milyar lirayı aşıyor.