Lezzeti ve kendine has aromasıyla ünlü Çeşme kavunu, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından “coğrafi işaretli ürün” olarak tescillendi. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin ilk tescilli ürünü “Çeşme kavunu” üreticiye pazarlama konusunda büyük avantajlar sağlayacak. Çeşmeli üreticiler, coğrafi işaret sayesinde ürünlerine iç ve dış pazarlarda daha fazla yer bulabilecek.
İzmir Büyükşehir Belediyesi, yöreye has Çeşme kavunu için Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan coğrafi işaret belgesini aldı. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin ilk tescilli ürünü olan Çeşme kavunuyla üreticiler yeniden heyecanlı günlere döndü. İzmir Köy Koop Birliği Başkanı Neptün Soyer, Çeşme Belediye Başkanı Ekrem Onan ve İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Ertuğrul Tugay da Çeşmeli kavun üreticilerini hasat yerlerinde ziyaret etti. Lezzeti ve dayanıklılığıyla öne çıkan çeşme kavunu, üreticiye pazarlama konusunda büyük avantajlar sağlarken coğrafi işaret sayesinde de iç ve dış pazarlarda ürünlerini daha çok tanıtabilme imkanı sunacak.
Sıradan bir kavundan bahsetmiyoruz
Ovacıklı üretici Halil Koç’un tarlasındaki hasada katılan İzmir Köy Koop Birliği Başkanı Neptün Soyer, “Coğrafi işaret almış bir ürünün mutlaka farklı bir pazarlanma şekli olmalı. Katma değerinin çok daha yüksek olması gerek. Herhangi sıradan bir kavundan bahsetmiyoruz. Anadolu’nun kadim bir kültüründen bahsediyoruz. Su verilmeyen bir tohum kullanılıyor. İklim kriziyle mücadele konusunda destek verilmesi gereken önemli bir nokta var burada. Dolayısıyla maliyet ve giderler açısından da üreticilerin devlet politikalarıyla desteklenmesi gerektiğini düşünüyoruz” diye konuştu.
Dış pazara açılacağız
İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Ertuğrul Tugay yerel yönetim olarak üreticilerin her zaman yanında olduklarının altını çizerek, “Başkanımız Tunç Soyer’in vizyonu doğrultusunda yapılan bir çalışmaydı. Bugün de coğrafi işaret anlamında üreticilere önemli bir değer kazandırılmış oldu. Coğrafi işaretle birlikte pazar payı artırılacak özellikle de dış pazara ulaşma noktasında kapımız artık açılacak. Çok mutluyuz. Çeşme’ye üreticilerimize hayırlı olsun” dedi.
Çeşme Belediye Başkanı Ekrem Onan ise “Susuz yetiştirilen, ata tohumlu Çeşme kavunu Türkiye piyasasına yıllar sonra yeniden sunuluyor. Eskiden tırlarla ihraç olan Çeşme kavunu, piyasaya döndü” şeklinde konuştu.
Çeşme kavunu rekabet sahasında
Çeşme Ziraat Odası Başkanı Süleyman Özer, “Çeşme kavunu şuanda 2 bin 500 dekar alanda üretiliyor. Yaklaşık 75 üretici Çeşme kavununu üretiyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin uzun süren çabalarından sonra artık Çeşme kavunu hak ettiği değere kavuştu. Artık üreticiler pazarlama konusunda önceki yıllarda olduğu gibi yine ürünlerinin değerini görecek. Hem iç hem de dış pazarda rekabet edebilir hale gelecek. Büyük katkılarından dolayı İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne çok teşekkür ederiz” diye konuştu ve devam etti:
“Kokusundan, tadından söz ettikleri kavun, bizim kavun değil. Çünkü bizim kavunun kokusu yoktur. Bazıları kavun alırken, dibini bastırır ve olgunluğunu anlamak için biraz yumuşak olmasını ölçü olarak alır. Çeşme kavunu yumuşak da olmaz. Yumuşağı makbul değildir. Olgunluğu renginden anlaşılır. Ayrıca hemen tüketilmeyecek ve tavana asılıp bekletilecekse biraz daha az olgun ve sert olarak koparılması gerekir. Uzun süre dayandığı için yörede “kış kavunu” ve genellikle dam ve terasların tavanına asılarak bekletildiği için de “askı” olarak da anılır.”
Çeşme kavunu hak ettiği değere kavuştu
Gelecek nesil üreticiler için teşvik anlamında da çok önemli bir adım atıldığının altını çizen üretici Halil Girgin, “Yavaş yavaş Ovacık köyü, Çeşme kavununu tamamen üretmeye dönecek. Seneler önce Almanya’ya ihracat yapılıyordu. Coğrafi işaretleme sayesinde eski günlere artık yine döneceğiz. İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne çok teşekkür ederiz” dedi.
Ovacık mahalle muhtarı Mehmet Koç Çeşme kavununun gerçek değerinin İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin çabalarıyla ortaya çıktığını ifade ederek, “Vatandaşımız bol bol üreterek bol bol satış yapacak. Yıllardan beri Çeşme kavun çok ünlü bir ürün olmasına rağmen değeri daha yeni anlaşılabildi. Çeşme kavunu buraya has bir üründür. Buranın havasından, suyundan, iyotundan, denizinden bu tadı, bu lezzeti herkes alır. Çeşme’ye bu lezzetli kavunu yemeye herkesi davet ediyorum” şeklinde konuştu.
Çeşme Çiftlik mahallesinde uzun yıllardan beri çiftçilik yapan Sedat Şimşek ise “Coğrafi işaretimizi aldığımız için çok mutluyuz. Bundan sonra kavunumuz daha da değerlenecek. İsmi herkes tarafından duyulacak. Biz de üretmeye devam edeceğiz” dedi.
Susuz yetişebiliyor, 6 ay dayanabiliyor
Çeşme kavunu Çeşme yarımadasının bol güneş alan bereketli topraklarında uzun süre sulamaya ihtiyaç duymadan yetiştiriliyor. Taze tüketilen bir meyve olmakla birlikte, uygun koşullarda 6 aydan fazla dayanabildiği için yörede askı kavunu olarak da adlandırılan sulu Çeşme kavununun en önemli ayırt edici özelliği kendine has tatlı aroması ve dayanıklılığı. Yetiştiği coğrafyanın ılık/sıcak iklimine uyum sağlayan ürün kurak koşullara dayanabiliyor. Ovacık, Çiftlik, Nohutalan, Zeytineli, Birgi ve Barbaros mahallelerinde yüzlerce yıldır geleneksel yöntemlerle üretilmeye devam eden Çeşme kavunu, yüksek ihracat potansiyeli ile de bölge ekonomisi için büyük önem arz ediyor.
