Buğdayda tedarik endişelerinin artmasına dünyanın en büyük ihracatçılarından Rusya’nın ek vergi uygulayabileceğini söylemesi eklenince fiyatlar tırmanışa geçti. ABD’de buğday vadeli işlemleri en son 2012’de gördüğü seviyelere yükseldi.
ABD Tarım Bakanlığı, hububat üretimine ilişkin tahminlerini bu hafta yayımladı. Buna göre, küresel buğday ihracatı bu sezon 200 milyon tonun üzerine çıkarak tüm zamanların en yüksek seviyesini aşmaya hazırlanıyor. Buğday talebindeki artış ve stokların düşmesi tedarik endişelerini de beraberinde getiriyor.
Ayrıca raporda Rusya’daki üretim tahminlerinin arttığı da kaydedildi.
Bu gelişmelerle birlikte dünyanın en büyük buğday ihracatçılarından biri olan Rusya’da bir yetkilinin fiyatlarda güçlü bir artış olursa ülkesinin tahıl ihracat vergilerini artırabileceğini işaret etmesi üzerine buğday fiyatları Aralık 2012’den beri en yüksek seviyesini gördü.
Fiyatlardaki yükseliş, buğdayın temel gıda ürünlerinin en temel bileşenlerinden olması nedeniyle endişe yarattı. Buğday fiyatları enflasyonu doğrudan etkileyen ekmek ve makarna gibi pek çok ürünün maliyetine doğrudan etki ediyor.
Rusya aynı zamanda Türkiye’nin en çok buğday ithal ettiği ülke. Bu artışlar ve olası bir vergi, Türkiye’deki gıda fiyatlarını da etkileyebilir.
RUS TARIM BAKANI PİYASAYI KARIŞTIRDI
Tarım Bakanı Dmitry Patrushev Çarşamba günü bir hükümet toplantısında yaptığı açıklamada, Rusya’nın küresel fiyatlarda önemli bir artış olması durumunda dalgalı tahıl ihracat vergisinin arkasındaki formülü revize edebileceğini söyledi.
Mevcut vergi, yurt dışındaki satışları yavaşlatmak ve yerel gıda enflasyonunu soğutmak amacıyla yıl ortasından beri yürürlükte. Rusya ayrıca gelecek yılın ilk yarısında tekrar bir tahıl ihracat kotası belirlemeyi planladığını söyledi.
BORSADA BUĞDAY FİYATLARI ARTIYOR
Chicago’da buğday fiyatları bu ayın başlarında 2012’den bu yana en yüksek seviyesine ulaştı ve Paris vadeli işlemleri, dünyanın dört bir yanındaki mahsullerin kuraklık, don ve şiddetli yağışlardan etkilenmesinin ardından rekor kırdı.
Bugün de Chicago borsasında en yüksek işlem hacmine sahip olan buğday vadeli kontratları dün yüzde 3,1 artıda kapandıktan sonra bugün yüzde 0,1 artışla 295,1 dolar/ton seviyesine çıkarak 295,8 dolar/ton seviyesine yakın seyretti. Buğdayın dört günlük yükselişi ise yüzde 6,5’i geçti.
Paris’te de buğday vadeli işlemleri, dünkü işlem gününü Ağustos ortasından bu yana en büyük kazancı olan yüzde 2,9 artışla tamamladı.
TÜRKİYE ETKİLENECEK Mİ?
Türkiye de bu global fiyat hareketlerinden etkilenebilir.
Türkiye, 2020’de ithal edilen 9 milyon 750 bin ton ithal buğdayın 6.5 milyon tonunu Rusya’dan, 1 milyon tonunu Ukrayna’dan, 550 bin tonunu Kanada’dan, 400 bin tonunu Meksika’dan ve 300 bin tonunu da Litvanya’dan aldı.
Türkiye’nin ithal ettiği buğdayın yüzde 66’sını karşılayan Rusya’nın ek vergiler koyma ihtimali, Türkiye’de halihazırda yüzde 27,41 olan yıllık gıda enflasyonunu baskılayabilir.