Korkuteli’nde Buğday Hasadı: Mehmet Tiryaki ile Sohbet
Bu hafta, Antalya’nın yaylalık önemli ilçelerinden Korkuteli ve Elmalı’dayız. Bu bölgelerde yazlık seracılık, küçükbaş hayvancılık ve buğday ekimi yapılıyor. Korkuteli’nde hem üretici hem de işin ticaretini yapan Tiryaki Tarım firmasının sahibi, Mehmet Tiryaki ile beraberdik. Kendisiyle Korkuteli’ndeki üretim hakkında konuştuk.
Korkuteli, 1000 ile 1600 metre yükseklikte bir ilçe. Haziran 20’de başlayan hasat, Ağustos 10’a kadar sürüyor ve yaklaşık 40 gün sürüyor. İlçede ağırlıklı olarak makarnalık buğday üretiliyor, buğday üretimi yıllık ortalama 20.000 ton civarında. Bu yıl makarnalık buğdayın kilosu 9 TL, ekmeklik buğdayın kilosu ise 8 TL civarında. Ancak sertifikalı tohum kullanımı sadece %10-15 oranında. Mehmet Tiryaki, bu durumun kalite ve verimi düşürdüğünü, dolayısıyla fiyatlarında da değişkenlik gösterdiğini belirtiyor. Bakanlıktan, kaliteli sertifikalı tohum desteği ve üreticinin bilinçlendirilmesi konusunda daha fazla çalışma yapılmasını istiyor.
Bölgenin coğrafi şartlarından dolayı üretim zor. Engebeli ve bölünmüş arazilerde verim, kimi yerde dönüme 600-700 kg iken kimi yerde 150-200 kg’a düşebiliyor. Ayrıca bu yılki kuraklık, ürünlerde yanık sorununa yol açmış. Sulama teknolojisi yeterince kullanılmıyor ve TARSİM sigortası yaygın değil. Bu sorunlar, aslında tüm Anadolu’nun ortak sorunu. Korkuteli gibi Anadolu’da yüzlerce nokta olduğunu da düşünürsek, toplam rekoltede bu yerlerin yazlık üretimlerinin önemi daha da artmıştır.
Korkuteli’nde ciddi bir domuz zararlısı problemi de var. Bu zararlı, toplam arazinin %20’sinin ekilememesine sebep oluyor ve ekilen alanlarda da ciddi zarar veriyor.
Elmalı’da Küçükbaş Hayvancılık: Çoban Osman Taşçı ve Murat Aslan ile Röportaj
Elmalı’da küçükbaş hayvan pazarındayız ve neslinin son temsilcilerinden çoban Osman Taşçı ile birlikteyiz. Bakanlığın damızlık birlikleri vasıtasıyla yaptığı ‘elit proje’ kapsamında destek alan Taşçı, bu projede belirli cins tekelerle çiftleştirilen 20-30 dişi koyunun genetik olarak takip edildiğini ve ikizlilik oranlarından süt verimine kadar verilerin izlendiğini anlatıyor. Ancak bu tür projelerin sonuçlarını takip etmek ve üreticinin pazarlamasına katkıda bulunmak gerekiyor.
Elmalı’da ciddi kuraklık, taş ocakları ve bazı özel GES projeleri gibi sorunlar mevcut. Antalya Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği Başkanı Zeliha Öztürk, canlı kesim fiyatlarını 330-350 TL bandında açıklamış. Ancak tüketicinin de zorda olduğu bir dönemde, üretici, Elmalı’da bu fiyatların 250 TL’ye kadar düştüğünü belirtiyor. Et ve Süt Kurumu’nun açıkladığı bayram sonrası fiyatlar da üretici için yetersiz kalıyor. Çoban Murat Aslan ise Elmalı ile Kumluca’nın yaylası arasındaki 3 km mesafeye yol açılarak, yâda küçük bir kanal açılarak, su sorununun çözülmesi gerektiğini söylüyor. Eskiden köyde 35-40 sürü varken, bugün bu sayı 6-7’ye düşmüş durumda. SGK’nın bir kısmını değil tamamını ve yemde de destek oranının artması lazım diyen Murat Aslan, bu gidişle çobanlığı belgesellerde seyrederiz dedi.
Küçük Ama Önemli Bir Not:
Elmalı Küçüksöğle köyünde üretilen ve keçi sütünden yapılan Söğle peyniri, tulumlara basılarak 2000 metre yükseklikteki kuyularda bekletiliyor ve Ekim ayında satışa sunuluyor.
Sonuç: Üreticilerin Desteklenmesi Gerekiyor
Korkuteli ve Elmalı’daki üreticiler, tarım ve hayvancılığın zorluklarına karşı direnmeye çalışıyor. Hem buğday üreticileri hem de küçükbaş hayvan yetiştiricileri, karşılaştıkları sorunları aşmak için destek bekliyor. Bölgesel şartlara uygun fiyatlandırma ve yeterli destek sağlanmadıkça, üreticilerin tarım ve hayvancılıktan uzaklaşması kaçınılmaz görünüyor. Bu zorlukları aşmak ve üreticilerin sesine kulak vermek, ülkemizin tarım ve hayvancılık geleceği için kritik öneme sahip.