Yaz mevsimiyle beraber ishal vakalarında da artış görülebilir. Çocuklar bu durumdan en çok etkilenen grup. Sıcak hava nedeniyle fazla sıvı alma isteğinin mikrop tehlikesini artırması, besinlerin hızlı şekilde bozulması, hijyen kurallarına önem verilmemesi gibi sebepler sulu dışkılama şikayetlerini artırır.
Dr. Ayşe Sokullu
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
İshal; bakteri, parazit ve yaygın olarak virüslerden kaynaklanır. Virüs kaynaklı ishal ateş yapmaz, yaklaşık bir gün boyunca etkisini gösterir ve hastayı yatağa hapsetmez. Bakteriler ise besin zehirlenmelerine yol açarak ishallere neden olur.
İshal sonucu oluşan sıvı kaybı yetişkinlere göre çocukları daha fazla etkilediği için çoğunlukla hastaneye yatışa sebep olurken, yetişkinlerde çok daha düşük oranda görülür. Bu durum, sıvı kayıplarının çocukları daha fazla etkilemesinden kaynaklanır. Çocuklarda yüzde 10’luk bir sıvı kaybı bile sıvı dengesine zarar vererek ciddi rahatsızlıklara yol açabilir.
Çocuğun halsizliği çok yüksekse hemen hastaneye gidilmeli
İshal tedavisinde en önemli nokta kaybedilen sıvının geri alınmasıdır. Bu konuda ebeveynlerin bilinçli olması gerekir. Sıvı dengesini koruyucu önlemleri erkenden almak çok önemli. İshal tedavisinin ilk adımı da sıvı kayıplarının ağız yoluyla yerine koyulmasıdır. Hastaneye yatış ve serumla tedaviye ne kadar az mecbur kalınırsa o kadar iyi. Kusmalara karşı da bilgilenmek çok önemli, beslenme hataları giderildikçe kusma ilaçsız şekilde önlenebilir. Kusması olmayan çocuklarda tedavi daha kolay olur. Ancak sıvı kaybı yüzde 10’un üzerine çıkan vakalarda, bu tip uygulamalarla zaman kaybetmeyip damar yolu ile sıvı tedavisine başlanmalıdır. Çocuk halsizlik yüzünden hareket edememeye başlamışsa ve ağızdan sıvı alımı sağlanamıyorsa hiç vakit kaybetmeden doktora başvurulmalıdır.
İshal için öneriler
*Dışarıda kalmış yiyecekleri tüketmeyin.
*Hijyen şartlarına güvenmediğiniz yerlerde yemek yemeyin.
*İshalin bulaşıcı olduğunu unutmayın ve kişisel hijyeninize çok dikkat edin, çocukları da hijyen konusunda eğitin.
*Yazın özellikle havuz gibi ortak alanların kullanımının artması nedeniyle kendinizi daha dikkatli koruyun.
*Süt ve süt ürünlerini tüketirken çok daha dikkatli davranın. Üretim ve tüketim tarihleri ile saklama koşullarını kontrol edin. Özellikle eriyip tekrar donmuş görünen dondurmalardan uzak durun.
*Çocuklarda ishal başlar başlamaz ağızdan sıvı takviyesine başlayın.
*Hafif ishal belirtileri varsa daha az yağlı, fazla lif içermeyen ve pirinç, patates gibi bağırsakları az çalıştıracak besinler tercih edin.
Çocukları Yaz İshalinden Koruyun yazısı ilk önce SağlıkveYaşamDergisi üzerinde ortaya çıktı.