Başlangıcı genellikle çocukluk veya ergenlik dönemine denk gelen skolyozun belirti ve şiddeti kişiden kişiye değişir. Hastalığa sebep olacak faktör bulunmasa da gelişiminde rol oynayan unsurlar arasında bazı hormonal değişikliklerin rol aldığı düşünülmektedir.
Dr. İsmail Oytun
Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı
Skolyoz (omurga eğriliği), omurganın sağa ya da sola doğru, aynı zamanda kendi ekseninde 10 dereceden fazla yer değiştirmesi olarak ifade edilir. Başlangıcı genellikle çocukluk veya ergenlik dönemine denk gelir. Eğrilik genellikle yavaşça ilerleyen bir süreç olduğu için başlangıcı kesin olarak belirlemek zor olabilir.
Bazı insanlar hafif bir eğrilikle yaşarken, diğerlerinde daha belirgin olabilir. Belirtiler arasında omuz veya kalçaların asimetrik görünümü, sırtta veya belde belirgin eğrilik, omurga çevresindeki kaslarda asimetri, sırt ağrısı veya sırtta yorgunluk sayılabilir.
Hormonal değişiklikler skolyozu tetikliyor
Skolyoz tablosunda hastalığa sebep olacak faktör bulunamaz. Gelişiminde rol aldığı düşünülen bazı unsurlar:
*Bazı hormonal değişiklikler
*Vitamin ve mineral eksiklikleri
*Anne karnında geçirilen enfeksiyonlar
*Annenin kronik hastalıkları
*Alkol ve bazı ilaçların kullanımı
*Kas ve sinir sistemi hastalıkları
*Genetik faktörler
*Büyüme hızı
*Omurga kaslarının dengesizliği
Skolyoz belirtileri kişiden kişiye değişebilir
Skolyoz belirtileri kişiden kişiye değişebilir, belirtilerin genellikle eğrilik derecesi, hastanın yaşı ve omurganın etkilendiği bölgeye bağlı olarak farklılık gösterebilir.
Skolyozda omurga yana doğru eğrilebilir. Omurga, “S” veya “C” şeklinde görünebilir. Eğrilik ilerledikçe belirginleşebilir. Omurga eğrildikçe bir omuz diğerinden daha yüksek veya daha belirgin hale gelebilir. Omuzlar arasında veya bel bölgesinde simetri bozulması görülebilir. Skolyoz ilerledikçe, kaburgaların bir tarafı daha belirgin hale gelebilir. Bu, sırtta veya göğüste asimetri oluşturabilir.
Skolyoz bazen sırt-bel bölgesinde ağrı veya rahatsızlığa neden olabilir. Skolyoz ağrısı özellikle uzun süre ayakta durma-oturma gibi aktiviteler sonrasında artabilir. Omurganın doğal hareket aralığını kısıtlayabilir bazı durumlarda bükülmesi zor olabilir. İlerledikçe, omurga şeklinde belirgin değişikliklerle birlikte sırtta çıkıntı veya eğrilikler şeklinde görülebilir. Yanı sıra omuz veya kalça hizası bozulabilir. Bir kalça veya omuz diğerinden daha yüksek veya daha alçak görünebilir.
Skolyoz tedavisinde belirleyici faktörler
Skolyoz tedavisi, eğrilik derecesi, yaş, büyüme potansiyeli ve belirtilere bağlı olarak değişir. Hafif skolyoz vakalarında tedavi gerekmeyebilir, sadece düzenli takip yeterli olabilir. Daha ciddi vakalarda ise korse kullanımı, fizik tedavi egzersizleri veya cerrahi müdahale gibi tedavi seçenekleri değerlendirilir. Skolyozun tedavisi, hastanın yaşı, eğrilik derecesi, omurganın etkilendiği bölgeye, belirtilerin şiddet ve büyüme potansiyeline bağlı olarak değişebilir. Hastanın bireysel durum ve ihtiyaçlarına göre planlanması gereken skolyoz tedavisi, yaşam kalitesini iyileştirmeyi, omurga eğriliğini kontrol altında tutmayı ve ilerlemesini önlemeyi hedefler. Genellikle multidisipliner bir yaklaşım benimsenir. Ortopedi uzmanı uygun tedavi seçeneklerini sunar ve gerektiğinde fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanları ile fizyoterapistlere yönlendirme yapabilir.
Hormonlar Skolyozu Etkiliyor yazısı ilk önce SağlıkveYaşamDergisi üzerinde ortaya çıktı.