Dünya Sağlık Örgütü’nün küresel çapta acil durum ilan ettiği Mpox (maymun çiçeği) virüsü tablosunu Prof. Dr. Esin Davutoğlu Şenol şöyle değerlendirdi: “Şu anda dünyanın 90 milyon aşıya ihtiyacı var. Bunun 10 milyon dozu Afrika için acilen lazım. Aşının üretimi sorunlu ve zor olduğu için bütün ülkelerin aktif tarama-doğru tanımlama yapması şart!”
—-
Dünya Sağlık Örgütü’nün Mpox (maymun çiçeği) virüsü ile ilgili küresel çapta acil durum ilan etmesiyle birlikte şu sorular gündeme geldi: Mpox virüsü için aşı var mı, var olan çiçek aşısı koruyucu mu, aşı yapılmayanlar için ne yapmak gerekli?
Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Esin Davutoğlu Şenol endişeye kapılmaya gerek var ancak korkmaya gerek yok diyerek, açıklamalarına şöyle devam etti:
“Tüm dünyanın çalışıp koordineli bir şekilde bunu kontrol altına alması gerek aksi takdirde işin yönü endişe verici olabilir ama korkuya gerek yok.
Çiçek aşısı olanlar için endişeye gerek yok…
Maymun çiçeği virüsü ile çiçek aşısı arasında ilişki ise; çiçek aşısı bizi bu hastalıktan koruyor. Zaten çiçek aşının bir versiyonu iki senedir uygulama ve gündemde. Çiçek aşısından hazırlanmış başka bir aşı da var ve bu riskli gruplara uygulanıyor. Göreve gönderilen asker, sağlık çalışanları gibi.
Çiçek ailesinden bir virüs olması zaten endişe verici olmasının sebeplerinden biri. 40 yıldır aşısız bir popülasyon var.
Şimdilik öngörülen ağız ağıza ya da çok yakın temas dışında bir bulaş yolunun olmaması nedeniyle tüm popülasyonu aşılanmanın gerekmediğini düşündürüyor. Sağlık çalışanları, göreve gidecek askerler, havayolu personeli, özellikle seks işçileri onlar büyük risk altında. Bunlar riskli grup.
Yeni alt tür daha hızlı bulaştığı için tehlikeli…
Bu yeni alt tür daha hızlı bulaştığı için daha tehlikeli. Aşının bize sağlayabileceği en büyük avantajlar. Hasta ile temas etmiş kişiye yapabiliyorsunuz. Temas sonrası yapıp şiddetli geçirilmesini önleyebiliyorsunuz.
Aslında basit bir anlatımla; Mpox’un iki tane çocuğu var. Birisine x adlı çocuğu ile oluyordu şimdi ki y adlı çocuğu ile oluyor. Şimdi yeni tür dediğimiz tür daha şiddetli ve daha tehlikeli diyelim. Vaka ölüm oranı yüzde 4’lerde. Yüz kişiden 4’ü ölüyor. 100 bin vakaya baktığınızda küçük çocuklarda daha ölümcül seyrettiğini görüyorsunuz.
Mpox virüsü tablosu belirtileri:
2-4 hafta arası kuluçka süresi var. Ateş, kırıklık, halsizlik, boyunda şişlik, yüz, ağız-genital bölgede içi sıvı dolu kabarcıklar, her zaman tipik olmayabilir.
Aşı yetersiz, tarama şart!
Endişe verici olduğu düşünülüyor. Bu nedenle bir an önce aşı ile kontrol altına alınmaya çalışılıyor. Dünyanın 90 milyon aşıya ihtiyacı var. Bunun 10 milyon dozu Afrika için acilen lazım. Ancak aşının üretimi sorunlu ve zor. Bu kadar dozu hemen temin edebilmek mümkün olmadığı için şimdi bütün ülkelerin aktif tarama ve vaka tanımını doğruca yapıp, sahayı iyi koordine etmesi lazım. Vakaları bulup, ayırıp, bulaşma zincirine kırma çok büyük bir önem taşıyor.
Mpox İçin Aşı Yetersiz, Tarama Şart yazısı ilk önce SağlıkveYaşamDergisi üzerinde ortaya çıktı.