Türkiye’nin geleneksel ihraç sektörlerinden olan tütün, küresel sigara tüketimindeki yatay seyir nedeniyle rotasını mevcut ihracat rakamlarını korumaya çevirdi. Ege Tütün İhracatçıları Birliği Başkanı Ömer Celal Umur, birliğin 2024 yılı olağan mali genel kurul toplantısının ardından yaptığı açıklamalarla sektörün stratejilerini özetledi.
Umur, gelişmiş ülkelerde sigara tüketiminin yavaşladığını, gelişmemiş ve gelişmekte olan ülkelerde ise aynı seviyede kaldığını veya hafif artışlar yaşandığını belirtti. Dünya nüfusundaki artışın, sigara içen insan yüzdesi azalmasına rağmen tüketimin aynı seviyede kalmasını sağladığını vurguladı.
İhracatta Mevcut Koruma Önceliği
Gazetecilerin sorularını yanıtlayan Başkan Umur, sigaranın sağlığa zararları konusundaki farkındalığın artmasıyla birlikte sigara bırakma eğiliminin güçlendiğini ifade etti. Bu nedenle ileriye dönük tütün ihracatında önemli bir artış beklemenin gerçekçi olmadığını dile getiren Umur, “2024 yılında gerçekleştirdiğimiz 978 milyon dolarlık ihracatta mevcudu korumaya çalışıyoruz, genel stratejimiz bu,” dedi.
Türk Tütünü Kaliteli Ancak İç Pazarda Yeni Türler Yükseliyor
Türk tütününün kalitesine vurgu yapan ancak fiyatının yüksek olduğunu belirten Umur, bu nedenle büyük yapraklı Virginya ve Burley tütünlerinin üretiminin arttığını söyledi. Mevcut 73 milyon kilo tütün üretiminin 30 milyon kilosunun bu büyük yapraklı türlerden oluştuğunu aktaran Umur, bu tütünlerin şu an için sadece iç piyasada kullanıldığını ancak kalitesinin artmasıyla ihracata da katkı sağlayabileceği öngörüsünde bulundu.
İç Pazar Üretimi Artıyor
2025 sezonunda tütün üretiminde artış beklediklerini paylaşan Ömer Celal Umur, iç piyasada üretilen sigaraların en az yüzde 30’unun Türkiye’de üretilen tütünden yapılması zorunluluğunun bu artışta etkili olacağını söyledi. Türkiye’nin iç piyasa sigara üretimi için 80-90 milyon kilo tütüne ihtiyaç duyduğunu, bunun için yaklaşık 35 milyon kilo üretime karşılık gelen 27 milyon kilo işlenmiş tütüne ihtiyaç olduğunu belirten Umur, Türkiye’de tütün üretiminin artık yarıya yakınının iç piyasa için yapıldığını ve 2025 yılında 80 milyon kilo üretime ulaşabileceklerini öngördü.
ABD Gümrük Vergileri Beklenen Etkiyi Yaratmayabilir
Amerika Birleşik Devletleri’nin tüm dünyaya uygulama kararı aldığı ilave gümrük vergilerinin Türk tütün sektörüne olası etkileriyle ilgili bir soruya da yanıt veren Umur, ABD’nin yaprak tütün ihracatında önemli bir pazar olduğunu hatırlattı. Uygulanıp uygulanmayacağı ve ne zaman başlayacağı net olmayan bu vergilerin Türkiye’ye yüzde 10 olarak yansıyacağını belirten Umur, “İhracatımızı negatif etkilemez. Diğer ülkelerden de tütün alırlarsa en az yüzde 10 onlara da artış gelecek, belki daha fazla gelecek. Yani Türkiye’ye negatif bir etkisi olacağını düşünmüyorum. Pozitif etkisi olma ihtimali var ama ben bu gümrük vergisi tarifelerinin çok uygulanacağını düşünmüyorum. ABD Başkanı Donald Trump’ın bu kararı diğer ülkelerle bir pazarlık aracı olarak kullandığını ve çoğu ülkeyle bunun uygulanmayacağını düşünüyorum. Ama düşüncem yanılıyor da olabilirim,” şeklinde konuştu.
Ege Tütün İhracatçıları Birliği’nin olağan mali genel kurul toplantısında, 2025 yılı bütçesi ve iş programı oy birliğiyle kabul edilirken, ETİB Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulu da 2024 yılı faaliyetlerinden dolayı oy birliğiyle ibra edildi.
