Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi İş Sağlığı ve Güvenliği Bölüm Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, kurban kesiminde dikkat edilmesi gereken noktalara dikkat çekti. Üsküdar Üniversitesi Öğretim Görevlisi Tekstil Kimya Mühendisi Mustafa Cüneyt Gezen ise kurban etlerinin saklanmasında dikkat edilmesi gerekenlere değindi.
Kesim yapılacak yerler önceden planlanmalı, standartları kontrol edilmeli
Kurban kesimi öncesinde mutlaka kesim yerlerinin belirlenmesi gerektiğini belirten Dr. Öğretim Üyesi Rüştü Uçan, “Kesim yapılacak yerler önceden planlanmalı, belirlenmeli, standartları kontrol edilmeli ve yetkilendirilmeli. İl, ilçe ve diğer yerleşim birimlerinde, kesim standartlarına uygun mevcut hayvan kesim yerleri ve kesimhanelerin bayram süresince açık olması ve hizmet vermesi sağlanmalı. Hayvan kesim yerleri ya da kesimhane bulunmayan ilçe veya yerleşim birimlerinde yetkililer standartlara uygun mobil hayvan kesim yerleri ve kesimhaneler oluşturmalı. Kesim yapılan yerlerin ve çevresinin temizliği için önlemler alınmalı.” dedi.
İşi, işin uzmanı yapmalı
Kurban kesiminin mutlaka uzman kasaplar tarafından yapılmasının önemini vurgulayan Uçan, kesim sırasında yaşanacak olası kazaların önüne geçmek için işin uzmanlarından yardım alınması ve özellikle büyükbaş hayvanların kesiminin kasaplar tarafından yapılması önerisinde bulundu. Dr. Uçan, “İş güvenliğinin en önemli unsurlarından biri işi, o işin uzmanı olan kişiye yaptırmaktır. Özellikle büyükbaş hayvan kesimini kasaplara yaptırmak kaza sayısını önemli oranda azaltır. Aletler keskin ve temiz olmalı, kesim sırasında kullanacağınız kesici aletler tam olmalı. Bu aletler her sene bilenmeli. Ayrıca olası el kesilmelerine karşı, çelik örgülü ve bilekten kemerli kasap eldivenlerinin kullanılması gerekir. Bu eldivenin bıçak kullanılan ele değil, diğer ele takılması önemli. Bu şekilde kullanım, bıçak sapmasında eli korur.” diye konuştu.
Aletler ne aşırı keskin ne de fazla kör olmalı!
Kesim sırasında kullanılan tüm aletlerin hijyen olması gerektiğine dikkat çeken Dr. Öğretim Üyesi Rüştü Uçan, “Kesimde kullanılacak bıçakların ve tüm kesici aletlerin antiseptikle yıkanması ve temizlenmesi gerekir. En azından alkol veya kolonya ile silinmeli. Aletler ne aşırı keskin ne de fazla kör olmalı. Çok keskin olduğunda yaralanmalar daha ağır şekilde sonuçlanabilir. Aletlerin keskin olmaması durumunda ise kurban eziyet çeker.” dedi.
Kesim sırasında çevredekilerle mesafeye dikkat edilmeli!
Kurban kesimi sırasında çevre güvenliğinin de mutlaka alınması gerektiğini kaydeden Dr. Uçan, kurban kesimi sırasında yakındaki kişilerle arada en az 1 metre mesafe olması gerektiğini söyledi. Herhangi bir kazayı önlemek açısından bu mesafenin önemli olduğunu vurgulayan Uçan, kurbanın can havli ile sıçramalarının da başka bir risk olduğunu belirterek kurbanın çok iyi bağlanması gerektiğinin altını çizdi.
Kurbanlıkların veteriner kontrolünden geçtiğine emin olunmalı
Kurbanlık alırken veteriner kontrolünden geçmiş olmasına dikkat edilmesi gerektiğini ifade eden Dr. Rüştü Uçan, “Hayvanlardan direkt kişilere geçen bulaşıcı hastalıklar bulunur. Kontrollü hayvan alarak bunu önlemiş olursunuz. Kulaklarındaki kontrol işaretleri bunu sağlar. Belediyelerce belirlenen alanları kullanın. Belediyeler hijyen kurallarına azami özen gösterir. Gerek kesim sırasında gerekse kesim sonrası hijyen kurallarına uyulmalı.” diye konuştu. Kurban derisinin yaralamadan çıkarılmasını ve kaya tuzuyla ovularak saklanması gerektiğini belirten Uçan, “Ekonomiye katkı sağlamak adına bu işlem önem arz eder. Dolayısı ile hem ekonomik hem de güvenlik nedeniyle bu iş için de uzman kişilerin bulunması faydalı olacaktır.” dedi.
Saklama ve taşımada plastik ürünler kullanılmamalı!
Üsküdar Üniversitesi Öğretim Görevlisi Tekstil Kimya Mühendisi Mustafa Cüneyt Gezen ise kurban etlerinin saklanmasında kesinlikle plastik kap kullanılmaması gerektiğinin altını çizdi. Plastiklerin içinde bulunan kimyasalların, gıda ile temas ettiğinde gıdaya geçtiğini dile getiren Gezen, “Bu kimyasallara örnek olarak Bisfenol A, PCB, PBB ve PBDE’ler verilebilir. Bunlar sıcaklığın etkisiyle gıdaya geçer. Sıcaklık arttıkça, zararlı maddelerin yiyeceğe geçişi daha kolay olur. Üstelik bunlar vücudumuzda pseudo östrojen yani östrojen mimik şeklinde metabolize olur. Bunun sonucunda erkeklerde ve kadınlarda kısırlığa, kadınlarda göğüs kanserlerine ve nöropsikolojik rahatsızlıklara neden olabilir. Bu yüzden yağlı ve sıcak gıdaların, plastik kaplarda saklanması daha zararlıdır.” dedi.
Et, soğuduktan sonra poşete konmalı!
Kurban Bayramı’nda kesilen kurban etlerinin, dışarıda hiç dinlendirilmeden sıcak sıcak plastik poşetlere konularak paylaşılmasının da sakıncalı olduğunu belirten Gezen, “Plastikte bulunan zehirli kimyasallar, sıcağın etkisiyle kurban etine bulaşır, buradan da insanlara geçer. Dolayısıyla kurban etleri en az 2 saat kadar soğumaya bıraktıktan sonra poşetler ile taşınmalı. Sızıntı yapmayacak, kalın poşetler kullanılmalı. Poşete koymadan tepsiler vasıtası ile taşınması daha da uygun olur. Bu süre zarfında etler soğur ve bakteri üretmesi durumu azalır.” dedi.