COVID-19 Omicron’un alt varyantından türeyen yeni varyanta bağlı zatürre, akciğer tutulumları, ateş, öksürük, boğaz ve eklem ağrıları dışında hastalarda belirgin psikolojik şikayetler ön plana çıkıyor. Yeni varyant huzursuzluk, uykusuzluk, aşırı uyuma isteğine rağmen dinlenememe, sinirlilik, terleme, tahammülsüzlük, hastalık ve ölüm korkusundan bağımsız anksiyete adı verilen endişe, kaygı, korku gibi tablolara sebep oluyor.
Prof. Dr. Şevket Özkaya
Göğüs Hastalıkları Uzmanı
Toplumda grip, domuz gribi ve RSV gibi solunum yollarını etkileyen virüslerin bir hastada birden fazla görülmesi, uzamış öksürük şikayetlerinin hangisine bağlı olduğu merakını oluşturdu. Öte yandan COVID 19 vakalarında ilk dönemlerdeki gibi akciğerlerde buzlu cam görünümleri tekrar görülmeye başladı.
COVID 19, testleri büyük oranda negatif gelse de eğer öksürük ve grip şikayetleri uzamış ise mutlaka doktora gitmeli ve akciğer filmi sonucu ile hastalıkların ayırımı yapılarak, tedaviye başlanmalıdır.
Türkiye’de öksürük ve zatürre salgını
COVID 19 salgın döneminde bile bu kadar çok öksürük şikâyeti görülmedi. Acil servis ve poliklinikler adım atılmayacak kadar kalabalık. Bunun sebebi birkaç virüsün neden olduğu uzamış ya da kronik grip vakaları. Özellikle öksürük hastaların tabiri ile “sinir bozucu” hale geldi. Bu hastaların büyük kısmında zatürre saptandı.
Covid 19 ve İnfluenza testleri kafa karıştırıyor
Hastaların COVID 19 ve influenza virüsleri için test konusunda kafaları karışık. Testlerin negatif gelmesi COVID 19 olmadığını göstermez. Grip benzeri şikayetleri olan hastaların birkaç gün dinlendikten sonra eğer öksürük şikayetleri uzarsa mutlaka zatürre olup olmadıklarının tespiti için doktora gitmesi gerekir. Testlerin pozitif veya negatif gelmesinin bu virüslerin tedavisini değiştirmez. İstirahat edip semptom giderici ilaçlar kullanmalı. Temastan kaçıp başkalarının enfekte edilmemesi gerekiyor. Eğer akciğer tutulumu varsa tedavi daha da önemli hale gelir.
Türkiye’de Tüberküloz Hastalığını Arttıracak mı?
Türkiye de yıllık ortalama 20 binin üzerinde gözlenen yeni tüberküloz vakası son yıllarda yarı yarıya azalarak 10 bin yeni hasta sayısının altına düştü. Dünya’da ise vakalar arttı. 2022 yılında 7,5 milyon kişide tüberküloz saptandı. Türkiye dışında bu artışın sebepleri özellikle son yıllarda artan savaş, doğal afetler ve coğrafi kaoslara bağlı. Bu artan göç ve mülteci sorunları ile bozulan veya yeterince ulaşılmayan sağlık sisteminden kaynaklı olabilir.
Göç ile gelenlere tarama yapılmalı…
Ülkemizde deprem, sel gibi doğal afetler sonrasında Sağlık Bakanlığının hızlı-doğru müdahaleleri ile vatandaşlar bu hastalıklardan etkilenmiyor. Ancak göç sonucu nüfusun artışı ile diğer ülkelerden tüberküloz hastaları da ülkemize geliyor. Özellikle hastalığın çok sık görüldüğü ülkelerden gelen ve ülkemizde uzun süre kalacak öğrenci, işçi ve diğer kişilerin girişte tüberküloz açısından taranmasına ihtiyaç var. Böylece, bu kişilere erken tanı konulacak, tedavileri sağlanacak ve toplumda verem mikrobu bulaştırmaları önlenebilecektir.
Yeni Varyant Psikolojiyi Bozuyor yazısı ilk önce SağlıkveYaşamDergisi üzerinde ortaya çıktı.