Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Koordinatörlüğünde yürütülmekte olan Halk Elinde Hayvan Islahı Ülkesel Projesinin alt Projesi olarak Samsun’da 2011 yılında başlayan Proje; Bafra İlçesinden 58, Çarşamba İlçesinden 9, Ondokuzmayıs İlçesinden 12, Lâdik İlçesinden 3 ve Vezirköprü İlçesinden 14 olmak üzere toplam 96 yetiştirici ile devam etmektedir.
Projenin, üçüncü 5 yıllık sözleşmesi 31/12/2021 tarihinde Bakanlık adına İl Tarım ve Orman Müdürü İbrahim SAĞLAM ve Yetiştirici Temsilcisi Adına Manda Yetiştiricileri Birliği Başkanı İsmail METİN arasında imzalandı. İmza töreni sırasında kendisine Hayvan Sağlığı ve Yetiştiriciliği Şube Müdürü Rukiye PINAR ve Projeden sorumlu Şube Müdürlüğü personelinin eşlik ettiği
İl Müdürü İbrahim SAĞLAM yaptığı açıklamada:
“2011 yılında başlayan Manda Islah Projesi ile yerli manda varlığımızın ve yetiştiriciliğinin yeniden canlandırılması, hızla azalışının önlenmesi ve bu üretim kolundan elde edilen verim ve gelirin artırılması, saf yetiştirme ve seleksiyon yöntemi kullanılarak ıslah çalışmalarının yürütülmesi, gelecekte birliklere ve çiftçilere kendi ıslah sistemlerini kurmaları konusunda uygulamalı eğitimlerin yapılması amaçlanmaktadır. 2011 yılında Samsun ilinde mevcut manda sayısı 13.152 baş iken, 2021 yılında 22.954 baş olmuştur.
2012 yılında 620 kg civarında olan süt verimi, 1.130 kg’a yaklaşmıştır. Malakların 2012 yılında doğum, 6. ay ve 12. ay ağırlıkları sırasıyla 29,5 kg, 90,7 kg ve 158,1 kg civarında iken; 2021 yılında aynı dönemlerdeki ağırlıklar sırasıyla 31,8 kg 111,3 kg ve 180,5 kg civarına ulaşmıştır. Bunların dışında, yetiştiriciler manda yetiştiriciliği ve kayıt tutma konusunda daha fazla bilinçlenmiş olup, Projeye dahil olan sürülerde kontrollü çiftleştirme yapılarak elde edilen malakların tanımlanması ve kayıt altına alınması sağlanmaktadır, malakların doğum ağırlığı ve belirli periyotlardaki canlı ağırlıkları tartılarak laktasyondaki mandalar için ayda bir kez süt verimleri ölçülerek kayıt altına alınmaktadır.
Proje kapsamında; 2011 yılında 88 yetiştiricimize 1.034.500 TL, 2012 yılında 88 yetiştiriciye 1.307.150 TL, 2013 yılında 124 yetiştiriciye 1.652.350 TL, 2014 yılında 122 yetiştiriciye 1.908.300 TL, 2015 yılında 122 yetiştiriciye 2.228.050 TL, 2016 yılında 107 yetiştiriciye 2.740.600 ₺, 2017 yılında 111 yetiştiriciye 2.685.800 TL, 2018 yılında 110 yetiştiriciye 2.772.800 TL, 2019 yılında 104 yetiştiriciye 2.808.200 TL, 2020 yılında 101 yetiştiriciye 2.784.200 TL, 2021 yılında 96 yetiştiriciye 2.911.320 TL olmak üzere toplamda 24.886.170 TL destek ödemesi yapılmıştır.
Proje, İlimizde İl Tarım ve Orman Müdürlüğümüz, Üniversite ve Manda Yetiştiricileri Birliği ile ortak yürütülmektedir olup; her yıl yayınlanan Tarımsal Desteklere İlişkin Cumhurbaşkanı kararnamesi ile çıkarılacak Hayvancılık Desteklemeleri Uygulama Esasları Tebliğine dayanılarak yürütülmekte ve hayvan başına destekleme yapılmaktadır.
Yine Proje kapsamında 2021 yılı içinse; Anaç Hayvan başına (boğa ve yıl içerisinde doğuran anaç mandaya) 960 TL destek verilmektedir. Anaç Hayvan başına (Yıl içerisinde doğurmayan anaç mandaya) 600 TL destek verilmektedir. Damızlığa ayrılan Manda (düve/ tosun) hayvan başına ise 225 TL destek verilmektedir.
Üreticilerimize hayırlı uğurlu olmasını diliyorum.” dedi.
